XƏBƏR
ARXİVİ: Kəlbəcər
rayonunun işğalının il dönümü
12 il əvvəl,
1993-cü il aprelin 2-də ermənilər Azərbaycanın Kəlbəcər
rayonunu işğal etdılər.
Xatırladaq ki, Kəlbəcər 1936 km2 ərazisi və 43,3 min nəfər
əhalisi olan rayonlardan biridir ki, bu əhali respublikanın
59 rayonunda məskunlaşmış və bu günə kimi qaçqın həyatı
yaşayırlar.
Kəlbəcər həmçinin ölkənin ən mənzərəli və şəfa mənbəli rayonlarında
biridir, burada tanınmış İstisu, Bağırsaq və c. mineral
bulaqlar, qızılda daxil olmaqla çoxlu sayda qazıntılar vardır.
Qeyd edək ki, Kəlbəcər uğrunda döyüşlərdə 55 hərbçi və 220
mülkü şəxs həlak olmuş, minlərlə sakin yaralanmış, 321 nəfər
əsir götürülmüşdür. O vaxtkı qiymətlərlə rayonun xalq təsərüfatına
703 milyard 528 milyon rubl ziyan vurulmuşdur. Kəlbəcər
rayonu haqqında materiallara bizim saytın “işğal olunmuş
regionlar” bölməsində baxa bilərsiniz.
Qarabağ əvəzinə Kəlbəcər?
ATƏT-in Minsk Qrupunun amerikalı həmsədri Mətyu Brayza Ermənistanın
Mediamaks agentliyinə verdiyi müsahibəsində bildirib ki,
Azərbaycan işğal olunmüş 7 rayonunun qaytarılmasına çalışsa
da, bunun tez bir zamanda baş verəcəyinə inanmaq çətindir.
Brayza deyib ki, Kəlbəcər rayonu iki ölkə arasında etimad
mühiti bərpa edildikdən sonra Azərbaycana qaytarıla bilər.
O, habelə bildirib ki, Dağlıq Qarabağ münaqişəsinin hərbi
yolla həlli nə indi, nə də 10, 15, 30 yaxud 50 ildən sonra
mümkün olmayacaq.
Mətyu Brayza Brayzanın bəyanatına ən sərt reaksiya sabiq
dövlət müşaviri, müstəqil politoloq Vəfa Quluzadədən gəldi.
“Yeni Müsavat” qəzetinə müsahibəsində Quluzadə amerikalı
həmsədrin dediklərini belə şərh edir:
“O, açıq şəkildə deyir ki, Azərbaycan Dağlıq Qarabağa referendum
haqqı verərək ondan və Laçın dəhlizindən imtina etsin. Kəlbəcər
də bizimdir, Laçın da, Dağlıq Qarabağ da. Əgər Brayza belə
ciddi danışırsa, onda mən belə düşünürəm ki, ya Mətyu Brayza
dəli olub, ya da Azərbaycan iqtidarında kimlərsə xəyanət
yoluna qədəm basıb”.
Quluzadə deyib ki, əslində Brayza bu proyektə lobbiçilik
etdiyini açıqlayıb. Politoloq hesab edir ki, işğal olunmuş
torpaqların qanuniləşməsi Azərbaycanın imzası olmadan mümkün
deyil.
“Burda gərək xain əli olsun. Belə çıxır Mətyu Brayza Azərbaycan
rəhbərliyini xain hesab edir. O, fikirləşir ki, rəhbərlik
bu xəyanətə imzasını ata bilər. Mən, Vəfa Quluzadə isə tamamilə
əks fikirdəyəm və belə hesab etmirəm”.
Politoloq hesab edir ki, Dağlıq Qarabağla Laçının ermənilərə
verilməsi Kəlbəcərin də itirilməsi demək olardı.
“Çünki, belə olan təqdirdə Kəlbəcər mühasirədə qalır” –
Quluzadə deyib.
Siyasi şərhçi Arif Yunus isə hesab edir ki, belə “etiraf”ına
görə Brayzaya yalnız təşəkkür düşür.
“O, bunula son danışıqların məğzini açıqlayıb” – Yunus “Yeni
Müsavat” qəzetinə müsahibəsində deyib.
“Çünki, indiyədək həm Minsk qrupu, həm də bizim rəsmilər
güya danışıqlar zamanı Qarabağın hansısa formada bizə qaytarılmasından
söhbət getdiyini iddia edirdilər. Amma bu adam etiraf etdi
ki, ermənilər beş rayonu bizə qaytarır, Dağlıq Qarabağın
əvəzində isə minnətlə Kəlbəcəri də boşaltmağa razılıq verirlər”
– Yunus deyib.
Rusdilli “Zerkalo” qəzetinin şərhçisi Rauf Mirqədirov isə
ABŞ-ı ikili standartlarda ittham edir.
Mirqədirov yazır ki, ABŞ Dövlət Departamenti özünün illik
hesabatlarında Azərbaycan torpaqlarının Ermənistan tərəfindən
işğalını qeyd etsə də, həmsədr Brayza son bəyanatı ilə əslində
işğal faktına “bəraət qazandırır”. O, habelə Dağlıq Qarabağ
ətrafındakı işğal olunmuş Azərbaycan torpaqlarının qeyd-şərtsiz
boşaldılması haqqında BMT Təhlükəsizlik Şurasının qəbul
etdiyi dörd qətnaməni təftiş etməyə cəhd göstərir, Mirqədirov
yazır.
Yeni müharibənin qeyri-mümkünlüyü ilə bağlı Brayzanın fikirlərinə
gəlincə, Mirqədirov sual edir: “Bəs hər bir dövlətin özünü
müdafiə etmək və suverenliyini qorumaq hüququ harda qaldı?
Bü hüquq haqqında oğul Buş İsrailin Livana son müdaxiləsi
zamanı, ata Buş isə Küveytin İraq işğalından azad olunması
zamanı tez-tez danışırdılar”.
Ancaq Brayzanın sözlərindən belə çıxır ki, BMT Təhlükəsizlik
Şurasının daimi üzvü olan ABŞ nəinki işğal olunmuş torpaqları
güc yolu ilə geri qaytarmaqda Azərbaycana yardım etməyə
hazırlaşır, əksinə, bu dövlət bizi özünümüdafiə hüququndan
məhrum edir, “Zerkalo” şərhçisi yazır.
Şərhi hazırladı:
Zülfüqar Ağayev, BBC Monitorinq, Bakı
|